Glutenallergie

Wat is glutenallergie?

Gluten is een mengsel van eiwitten en zit in verschillende graansoorten zoals tarwe, rogge en gerst. De belangrijkste graanproducten zijn pasta en brood. Glutenallergie wordt in de volksmond gebruikt voor verschillende ziektes die met gluten te maken hebben:

• allergie voor tarwe
• coeliakie (glutenintolerantie)
• glutensensitiviteit (ookwel: overgevoeligheid voor gluten)

Symptomen van glutenallergie

Klachten bij een glutenallergie zijn maag- en darmklachten, zoals diarree of verstopping.

Allergie voor tarwe

Behalve maag- en darmklachten kunnen de symptomen van tarwe-allergie wisselen van huiduitslag tot zwellingen in het gezicht en in het ergste geval een ernstige allergische reactie.

Coeliakie

Bij coeliakie maakt uw lichaam - wanneer u gluten binnen krijgt - antistoffen aan die ontstekingen veroorzaken in het darmslijmvlies van de dunne darm. Deze beschadigingen kunnen blijvend zijn. Soms kan het lichaam daardoor belangrijke voedingsstoffen niet meer opnemen. Klachten die hierbij kunnen optreden zijn darmklachten, zoals buikpijn en diarree, gewichtsverlies, vermoeidheid, bloedarmoede en huidproblemen. Er zijn ook mensen met coeliakie die helemaal geen klachten hebben. 

Overgevoeligheid voor gluten

Bij een overgevoeligheid voor gluten heeft u dezelfde klachten als bij coeliakie. Deze klachten verdwijnen tijdens een glutenvrij dieet. In tegenstelling tot coeliakie ontstaat er geen schade aan uw darmen.

Oorzaken van glutenallergie

Allergie voor tarwe

Tarwe-allergie is een vorm van voedselallergie. Uw lichaam ziet tarwe als een schadelijke stof en reageert daar heftig op. Dat leidt tot lichamelijke klachten. Of u gevoelig bent voor tarwe heeft onder andere te maken met erfelijkheid. Tarwe-allergie komt vaker voor bij kinderen dan bij volwassenen. Kinderen kunnen ook over de allergie ‘heen groeien’.

Coeliakie

Coeliakie is een auto-immuunziekte. Het immuunsysteem van uw lichaam werkt niet goed. Uw lichaam reageert op gluten door antistoffen aan te maken die het darmslijmvlies aanvallen.

Overgevoeligheid voor gluten

De oorzaak van overgevoeligheid voor gluten is niet helemaal duidelijk. De antistoffen en darmschade die bij coeliakie aanwezig zijn, ontbreken.

Voorkomen van glutenallergie

In alle gevallen geldt dat de klachten verminderen en/of verdwijnen met een glutenvrij dieet. Het is niet verstandig om dat zelf te doen. Eerst moet er een kloppende diagnose worden gesteld zodat u de goede medicijnen of behandeling krijgt. Dat kan niet meer als u geen gluten meer eet. Bovendien is glutenvrij eten moeilijk vol te houden, duur en u loopt het risico op een tekort aan vezels, vitamine B1 en B11, ijzer en jodium. Dus als het niet nodig is, kunt u het beter niet doen.

Behandelen van glutenallergie

Allergie voor tarwe

Uw huisarts of medisch specialist kan met een huidtest, bloedtest of provocatietest bepalen of u allergisch bent voor tarwe. Daarna verwijst hij of zij u door naar diëtist die met u een tarwevrij dieet maakt, maar er ook voor zorgt dat u alle belangrijke voedingsstoffen binnenkrijgt.

Coeliakie

Coeliakie kan alleen met zekerheid worden vastgesteld met een biopsie van de dunne darm. Uw medisch specialist haalt kleine stukjes (biopten) uit het slijmvlies van uw darmwand. Dat gebeurt met een flexibele slang via uw mond, slokdarm en maag. De biopten worden onderzocht op coeliakie. Ook kan uw bloed getest worden op antistoffen, maar deze test is minder betrouwbaar.

Heeft u coeliakie? Dan zit u levenslang vast aan een streng glutenvrij dieet, dat u met een diëtist samenstelt. Elk spoortje gluten beschadigt uw darmen opnieuw. Hoe eerder u er bij bent, hoe beter de dunne darm geneest. Soms is uw dunne darm echter al zo beschadigd dat deze niet meer beter wordt.

Overgevoeligheid voor gluten

Heeft u geen coeliakie? En heeft een allergietest voor tarwe ook niets opgeleverd? Dan heeft u mogelijk last van overgevoeligheid voor gluten. Onder begeleiding van een diëtist volgt u zes weken lang een glutenvrij dieet. Zijn de klachten minder of verdwenen? Dan heeft u mogelijk baat bij een glutenvrij dieet.