Alles over ADHD
Wat is ADHD?
ADHD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder) is een aandoening die zowel een aandachtsstoornis als hyperactiviteit veroorzaakt. ADHD komt vooral voor bij kinderen. Maar ook volwassenen kunnen ADHD hebben. Meestal openbaart ADHD zich in de basisschoolfase.
Wat is ADD?
Als het alleen om een aandachtstoornis gaat, wordt de aandoening ADD genoemd (Attention Deficit Disorder). Mensen met ADD zijn meestal niet druk maar juist teruggetrokken, stil en dromerig.
Symptomen van ADHD
ADHD heeft meerdere symptomen. Mensen met ADHD vallen vooral op doordat ze druk en impulsief zijn. Kinderen met ADHD zijn vaak moeilijk te handhaven. ADHD’ers zijn vaak snel afgeleid, kunnen zich moeilijk concentreren, kunnen ondoordacht reageren en zijn vaak lichamelijk overactief. Dit gaat ten koste van bijvoorbeeld werk en school. Ook zijn er vaak problemen in de sociale contacten, zowel thuis als buitenshuis. Soms heeft ADHD ook andere kenmerken. Bijvoorbeeld psychische klachten (angst, somberheid) of agressie. Samenvattend gaat het bij ADHD om een combinatie van onderstaande symptomen.
-
Aandachtsproblemen en concentratieproblemen
Symptomen: vaak iets vergeten, moeite hebben met luisteren, snel afgeleid zijn (waardoor dingen niet af komen of fout gaan), geen overzicht hebben, slecht kunnen plannen en organiseren, chaotisch zijn, vaak iets kwijt zijn.
-
Hyperactiviteit (overbeweeglijkheid)
Symptomen: moeite met stilzitten, wiebelen, friemelen, altijd bezig zijn, druk praten, zich moeilijk kunnen ontspannen.
-
Impulsief gedrag
Symptomen: eerst doen dan denken, onbezonnen dingen doen of zeggen (eruit flappen), woede-uitbarstingen, impulsaankopen, ongeduldig zijn, vreetbuien, impulsief omgaan met relaties.
-
Heftige emoties, driftbuien
ADHD kan leiden tot disfunctioneren in het leven. Dat leidt vaak weer tot frustratie, met bijvoorbeeld heftige emoties en driftbuien tot gevolg. Ook dat kan tot psychische klachten leiden.
Oorzaken van ADHD
Er is nog veel onduidelijk over de oorzaak van ADHD. Het lijkt erop dat ADHD wordt veroorzaakt door een combinatie van factoren. Deze combinatie kan per ADHD’er verschillen. Erfelijkheid kan een rol spelen bij ADHD. De aandoening komt namelijk in bepaalde families vaker voor. Daarnaast zouden problemen bij de zwangerschap en de bevalling tot ADHD kunnen leiden. Verder kunnen omgevingsfactoren een rol spelen bij (de ontwikkeling van) ADHD. Maar ook daarover is nog veel onbekend.
Tip bij ADHD
Vaste regels en een heldere structuur hebben een gunstig effect op mensen met ADHD.
ADHD voorkomen
Het is niet echt duidelijk of u ADHD kunt voorkomen. Er is veel discussie over het effect van voeding op ADHD. Vermoed wordt dat ADHD zou kunnen samenhangen met overgevoeligheid voor bepaalde voedingsmiddelen. Gezond(er) eten zou dan helpen om ADHD terug te dringen. Maar dit is niet wetenschappelijk aangetoond.
ADHD behandelen
Zowel kinderen als volwassenen met ADHD hebben baat bij een duidelijke dagindeling, met vaste regels en een heldere structuur. Ook is het fijn voor hen als hun omgeving meer kennis heeft over ADHD, bijvoorbeeld op school of op het werk. De behandeling van ADHD is meestal een combinatie van een gestructureerd behandelprogramma en medicijnen. Het behandelprogramma omvat vaak advies, ondersteuning en gedragstherapie. Dit programma helpt ADHD’ers (en hun ouders/omgeving) bijvoorbeeld bij:
- leren omgaan met problematische momenten en situaties
- leren om beter contact te maken
- leren om het eigen gedrag beter te beheersen
Welke medicijnen kunt u gebruiken bij ADHD?
De medicijnen die bij ADHD worden gebruikt, zijn slechts hulpmiddelen; de aandachtstoornis verdwijnt er niet door. Medicijnen die voorgeschreven kunnen worden bij ADHD zijn methylfenidaat, dexamfetamine of atomoxetine.