Zwangerschapsdiabetes

Wat is zwangerschapsdiabetes? 

Zwangerschapsdiabetes, ook wel ‘diabetes gravidarum’ of zwangerschapssuiker genoemd, is een bijzondere vorm van diabetes mellitus. Als u zwangerschapsdiabetes heeft, dan is de hoeveelheid suiker (glucose) in uw bloed tijdens de zwangerschap verhoogd door alle hormonale veranderingen. Voor en na uw zwangerschap heeft u dan normale bloedsuikerwaarden.

Nadelen zwangerschapsdiabetes

Zwangerschapsdiabetes is niet goed voor uw baby. Ook kan zwangerschapsdiabetes tot een moeilijke bevalling leiden.

Let op: Heeft u al diabetes vóór uw zwangerschap? Dan kunnen uw diabetesklachten erger worden tijdens uw zwangerschap. Ook loopt u extra risico op zwangerschapscomplicaties. Als u al diabetes had voor uw zwangerschap, gaat uw diabetes niet over na de bevalling.

Behandeling zwangerschapsdiabetes

Toch hoeft zwangerschapsdiabetes meestal niet behandeld te worden met medicijnen. Vaak helpen een dieet en meer lichaamsbeweging voldoende. Meestal is zwangerschapsdiabetes na de bevalling vrijwel meteen verdwenen. 

Symptomen van zwangerschapsdiabetes

Veel zwangere vrouwen merken niet dat ze zwangerschapsdiabetes hebben. Het is goed om tijdens uw zwangerschap alert te zijn bij de volgende symptomen: 

• vaak plassen.
• moe voelen
• veel dorst.
• de baby is te groot en te zwaar voor de duur van de zwangerschap.
• te veel vruchtwater.

Heeft u last van deze klachten? Dan is het verstandig om contact op te nemen met uw huisarts.

Zwangerschapsdiabetes test

Een speciale test (glucosetolerantietest ofwel GTT) kan aantonen of u zwangerschapsdiabetes heeft. Bij de GTT test krijgt u een suikerdrankje. Hiermee kan de arts zien of uw lichaam voldoende insuline aanmaakt. Na ongeveer een uur meet de arts uw bloedsuikerwaarde. 

Uw verloskundige of gynaecoloog kunnen deze test voor u aanvragen.

Bloedglucosewaarden bij zwangerschapsdiabetes

Bij een zwangere vrouw zijn de bloedsuikerwaarden te hoog als deze boven de 5,3 mmol/l zit. Na grote maaltijden en in de avond is 7,0 mmol/l te hoog.

Als deze uw bloedsuiker niet onder het juiste niveau zit met gebalanceerd eten, moet u mogelijk insuline gaan gebruiken. Houdt uw bloedsuikerwaarden daarom goed in de gaten.

Oorzaken van zwangerschapsdiabetes

Zwangerschapsdiabetes komt maar weinig voor. Meestal ontstaat zwangerschapsdiabetes tussen de 24ste en 28ste week van de zwangerschap. Tijdens de zwangerschap verandert het glucosegehalte in uw bloed. Daarom moet uw lichaam tijdens de zwangerschap extra insuline aanmaken. Gebeurt dit niet, dan blijft er te veel suiker (glucose) in uw bloed zitten.

Wanneer loopt u extra risico op zwangerschapsdiabetes?

Als zwangere vrouw heeft u een hoger risico op zwangerschapsdiabetes in de volgende gevallen:

• U heeft bij een eerdere zwangerschap zwangerschapsdiabetes gehad.
• U heeft een direct familielid met diabetes type 2 (uw ouders, broer of zus).
• Uw cholesterolwaarde of bloedsuikerspiegel is te hoog (ook al vóór uw zwangerschap).
• U bent eerder bevallen van een zware baby (meer dan 4500 gram/9 pond).
• Tijdens een eerdere zwangerschap kreeg u een miskraam of overleed uw baby voor de geboorte.
• U bent ouder dan 35.
• Bij een eerdere zwangerschap had u te veel vruchtwater, zwangerschapsvergiftiging of groeide uw baby te langzaam.
• U was voor de zwangerschap al veel te zwaar (BMI van 30 of meer).
• U bent van Surinaamse, Antilliaanse, Hindoestaanse, Pakistaanse, Marokkaanse, Turkse of Afrikaanse afkomst.
• U heeft polycysteus-ovariumsyndroom ofwel PCOS (uw eierstokken maken te veel mannelijk hormoon aan). 

Bevallen met zwangerschapsdiabetes

Bij zwangerschapsdiabetes bevalt u in het ziekenhuis. Hierbij worden zowel de vrouw als de baby goed in de gaten gehouden.Tijdens de bevalling kan extra insuline nodig zijn. Daarom wordt de bloedglucosewaarden goed gecontroleerd. Vaak wordt de bevalling een of twee weken eerder ingeleid, zodat uw kind niet te groot is. Bij grote baby’s kan een keizersnede noodzakelijk zijn. Het kind heeft geen verhoogde kans op een aangeboren afwijking.

Zwangerschapsdiabetes voorkomen

Zwangerschapsdiabetes is meestal niet te voorkomen. Het enige wat u kunt doen vóór u zwanger wordt is:

• Afvallen naar een gezond lichaamsgewicht (als u te zwaar bent).
• Proberen om ruim voor uw 35ste zwanger te worden.
• Proberen om uw cholesterolwaarde of bloedsuikerspiegel te normaliseren (samen met uw behandelend arts)

Behandeling van zwangerschapsdiabetes

Zwangerschapsdiabetes is meestal goed te behandelen. U wordt begeleid door uw diabetesverpleegkundige of internist.

• Bloedsuiker (bloedglucose) meten
  

  Als u zwangerschapsdiabetes heeft, moet uw bloedsuikerspiegel (glucosegehalte) regelmatig worden gemeten. U kunt zelf uw bloedsuiker meten met een bloedglucosemeter. De diabetesverpleegkundige leert u hoe dat moet. Daarnaast zal uw behandelend arts uw bloedsuikerwaarden regelmatig controleren.

• Meer bewegen 

  Bij zwangerschapsdiabetes is het belangrijk dat u voldoende lichaamsbeweging neemt. Dat is gunstig voor uw bloedsuikerspiegel.
  
  

• Zwangerschapsdiabetes dieet: eet minder suikers en vetten

  Met de juiste voeding kunt u uw bloedsuikerwaarden verbeteren. Vaak krijgt u een dieet voorgeschreven door een diëtist. Dit dieet bevat minder koolhydraten (suikers) en vetten. Groenten, fruit, volkorenproducten en peulvruchten zijn een goede keuze. Witbrood, frisdranken, gebak en koekjes kunt u beter vermijden.
  
  Misschien krijgt u tevens het advies om meerdere kleine maaltijden te eten, in plaats van drie grotere. Door vaker te eten kunt u uw bloedsuikerspiegel (glucosegehalte) op het juiste peil proberen te krijgen/houden. 
  
  

• Insuline spuiten

  Als uw dieet en bewegingspatroon onvoldoende helpen tegen zwangerschapsdiabetes, moet u insuline gaan gebruiken tijdens uw zwangerschap. Dit medicijn kunt u zelf inspuiten. De diabetesverpleegkundige leert u hoe dat moet.
  
  

• Regelmatig een echo maken

  Zwangerschapsdiabetes kan leiden tot een te zware baby. Daarom wordt er vaker een echo van uw ongeboren kind gemaakt als u zwangerschapsdiabetes heeft. Zo wordt de groei van uw kind gecontroleerd.
  
  

Welke medicijnen kunt u gebruiken bij zwangerschapsdiabetes?

• Bij zwangerschapsdiabetes kan insuline worden voorgeschreven. Dit medicijn spuit u zelf onder uw huid. Dat doet u met een insulinepen, een speciale injectiespuit met dunne naald.  
  
  
• Als u geen insuline wilt of mag gebruiken, kan uw diabetesverpleegkundige of internist u tabletten met metformine voorschrijven.